Τι είναι ο εργασιακός εκφοβισμός ή εργασιακό bullying;
Πως μπορούμε να το αποφύγουμε και να το αντιμετωπίσουμε;
Το bullying δεν αφορά μόνο στα παιδιά αλλά και στους ενήλικες, εξάλλου τα παιδιά μιμούνται τις συμπεριφορές των μεγάλων. Αν όταν σκέφτεστε το χώρο εργασίας σας αισθάνεστε ανασφάλεια και φόβο, αν λαμβάνεται συχνά αισθήματα υποτίμησης και περιθωριοποίησης από τους συναδέλφους ή τον προϊστάμενο τότε μιλάμε για εργασιακό bullying. Πιο συγκεκριμένα, όταν αναφερόμαστε στο bullying εννοούμε την συστηματική προσπάθεια υποτίμησης του θύματος από το θύτη με σκοπό την πρόκληση πόνου. Το εργασιακό bullying μπορεί να περιέχει όλες τις μορφές βίας όπως είναι η λεκτική, η σωματική και η ψυχολογική και εκφράζεται με τις συχνές εχθρικές παρατηρήσεις, την υποτίμηση του θύτη προς το θύμα, τις φωνές, τις ύβρεις, τις απειλές και τις προσβολές, την συνεχή κριτική, την υπονόμευση της δουλείας του θύματος και τον εξαναγκασμό του θύματος στην απομόνωση.
Το άτομο που εκφοβίζει δρα είτε μόνο του είτε σε ολιγομελείς ομάδες και έχει σαν στόχο την χειραγώγηση των υπόλοιπων ατόμων που βρίσκονται στο χώρο εργασίας, άτομα που συνήθως βρίσκονται σε κατώτερη ή στην ίδια εργασιακή βαθμίδα. Τα χαρακτηριστικά του θύτη είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση και εσωτερική ανασφάλεια. Υπάρχει περίπτωση να έχουν βιώσει και οι ίδιοι στο παρελθόν κάποιου είδους κακοποίηση. Το bullying που προκαλούν στους άλλους έρχεται ως απάντηση στην δική τους εσωτερική ντροπή. Ο θύτης δρα εντοπίζοντας τα ευάλωτα σημεία του θύματος και πολλές φορές προβάλλει τα δικά του συναισθηματικά προβλήματα στο θύμα. Ο θύτης εκμεταλλεύεται τους άλλους με σκοπό να αισθανθεί ανωτερότητα και υπεροχή.
Όσον αφορά στο θύμα είναι συνήθως άτομο ανασφαλές και εσωστρεφές και πιστεύει ότι κατά κάποιο τρόπο του αξίζει ο εκφοβισμός που βιώνει. Σε αντίθεση με το θύτη, το θύμα δεν προβάλλει την ανασφάλειά του με το να εκφοβίζει τους άλλους αλλά νιώθοντας ενοχές για τον ίδιο του τον εαυτό. Επειδή κρύβει τα συναισθήματά του και δεν τα εξωτερικεύει, μετά από τις αλλεπάλληλες επιθέσεις του θύτη είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει υπερβολικό άγχος, κατάθλιψη, συμπτώματα μετατραυματικού στρες (PTSD) και σωματικά προβλήματα όπως έντονους πονοκεφάλους και γαστρεντερικές παθήσεις.
Για την αντιμετώπιση του εργασιακού bullying συνίσταται η άμεση κινητοποίηση . Προτείνεται η κατάλληλη ενημέρωση και εκπαίδευση των υπαλλήλων σχετικά με το εργασιακό bullying μέσω ειδικών σεμιναρίων. Τέτοιου είδους συμπεριφορές είναι καταδικαστέες και δεν θα πρέπει να παραβλέπονται. Πολλές φορές το θύμα με την προσποιούμενη αδιαφορία του πιστεύει ότι ο θύτης κάποια στιγμή θα σταματήσει να το παρενοχλεί ενώ στην ουσία συμβαίνει το εντελώς αντίθετο. Ο θύτης λαμβάνει κάθε φορά την ικανοποίηση που χρειάζεται και συνεχίζει προκειμένου να αναπτερώσει την αυτοπεποίθησή του. Το θύμα θα πρέπει να αναφέρει το συμβάν στον ανώτερο του-διευθυντή κτλ. Αν εκείνος είναι το πρόσωπο που εκφοβίζει τότε το θύμα θα πρέπει να αναφερθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες -σωματείο, επιθεώρηση εργασίας. Ακόμη, συνίσταται η ομαδική αντιμετώπιση του θύτη με την βοήθεια των υπόλοιπων μελών του τμήματος διότι με αυτό τον τρόπο ο θύτης ή οι θύτες θα έχουν απέναντί τους όχι ένα άτομο αλλά πολλά! Τέλος, η ομαδική βοήθεια θα λειτουργήσει πολύ θετικά για το θύμα αφού θα νιώσει πιο δυνατός και θα πιστέψει ότι τελικά δεν του αξίζει να δέχεται τέτοιες συμπεριφορές. Το σημαντικό είναι ότι φαινόμενα σαν το εργασιακό bullying θα πρέπει να αντιμετωπίζονται και να αγκαλιάζονται ομαδικά. Η δύναμη των πολλών είναι το στήριγμα για την εξάλειψη του. Και δεν εν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σιωπή είναι συνενοχή!
Τα άρθρα μας προστατεύονται απο τον νόμο 4481/2017 ΕΕ (ΦΕΚ Α 100/20.7.2017) περί πνευματικών δικαιωμάτων και η αντιγραφή τους διώκεται ποινικά.