Τι είναι η κοινωνική αγχώδης διαταραχή ή αλλιώς κοινωνική φοβία; Πώς μπορώ να την αναγνωρίσω και να την αντιμετωπίσω;
Ο όρος « κοινωνική φοβία » χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον επίμονο φόβο του ατόμου όταν βρίσκεται αντιμέτωπο με κοινωνικές καταστάσεις στις οποίες νιώθει ότι γίνεται το επίκεντρο της προσοχής, ότι οι γύρω του συζητάνε γι’ αυτό, το παρατηρούν και το σχολιάζουν αρνητικά γεγονός το οποίο του προκαλεί αισθήματα ντροπής, άγχους και ανησυχίας. Το άγχος προκαλεί στο άτομο μία σειρά σωματικών συμπτωμάτων όπως τάση προς εμετό, ναυτία, ταχυκαρδία, αρρυθμία, μούδιασμα στα πάνω και στα κάτω άκρα, εφίδρωση κτλ.
Αξίζει να αναφερθεί η διαφορά της κοινωνικής φοβίας με τη ντροπαλότητα διότι στην δεύτερη περίπτωση ο φόβος και το άγχος δεν υπάρχουν σε τόσο έντονο βαθμό καθώς απουσιάζουν και τα σωματικά συμπτώματα. Ακόμα, τα ντροπαλά άτομα παρόλο που μπορεί να διστάζουν να εκτεθούν μπροστά σε κόσμο, δεν αποφεύγουν τις κοινωνικές περιστάσεις στις οποίες μπορεί να αισθάνονται ότι θα αποτελούν το αντικείμενο της προσοχής (πχ μία ομιλία) όπως συμβαίνει στα άτομα με κοινωνική φοβία.
Οι κατηγορίες της κοινωνικής φοβίας είναι δύο.
Η πρώτη είναι η ειδική κοινωνική φοβία και η δεύτερη η γενικευμένη κοινωνική φοβία.
Η ειδική κοινωνική φοβία χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον φόβο του ατόμου απέναντι σε συγκεκριμένες δραστηριότητες όπως το να μιλάει μπροστά σε κοινό, να τρώει ή να πίνει μπροστά σε άλλους κτλ. Η γενικευμένη κοινωνική φοβία εμπεριέχει το φόβο του ατόμου απέναντι σε όλες τις καταστάσεις της καθημερινής ζωής.
Η κοινωνική φοβία εντοπίζεται τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες σε ηλικίες από 5 έως 13 ετών παρόλα αυτά μπορεί να κάνει την εμφάνισή της και μετά την ηλικία των 25 ετών.
Η δημιουργία της κοινωνικής φοβίας μπορεί να έχει τις ρίζες της στην πρόκληση ενός τραυματικού γεγονότος ή να αποκτηθεί μέσω της μίμησης ενός προτύπου όπως είναι ο γονέας. Στην πρώτη περίπτωση το άτομο έχει βιώσει μία τραυματική και αρνητική γι’ αυτό εμπειρία η οποία το ακολουθεί από εκείνη τη στιγμή μέχρι και σήμερα στη ζωή του. Στη δεύτερη περίπτωση το άτομο αποφεύγει την έκθεση σε τρίτα άτομα πρώτον επειδή παρατήρησε τη συμπεριφορά σημαντικών γι’ αυτό προσώπων σε αντίστοιχες περιστάσεις και δεύτερον λόγω της οικειοποίησης των αντιλήψεων και των συμπεριφορών αυτών των ατόμων (προτύπων).
Η κοινωνική φοβία στερεί στο άτομο την απόλαυση μιας λειτουργικής κοινωνικής ζωής και καθημερινότητας γι’ αυτό και προτείνεται η αντιμετώπισή της με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας.
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος εξάλειψης της κοινωνικής φοβίας είναι η γνωσιακή συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία η οποία στοχεύει στην αλλαγή του τρόπου σκέψης και της συμπεριφοράς του ατόμου. Στόχος της εν λόγω θεραπείας είναι η αντικατάσταση των μη ρεαλιστικών αντιλήψεων σε ρεαλιστικές μέσω των αντίστοιχων τεχνικών με τη βοήθεια και την επίβλεψη του ειδικού ψυχικής υγείας. Σε κάποιες περιπτώσεις προτείνεται παράλληλα με την ψυχοθεραπεία και φαρμακοθεραπεία για κάποιο χρονικό διάστημα, έπειτα από συνεννόηση του κλινικού ψυχολόγου με τον ψυχίατρο.
Τα άρθρα μας προστατεύονται απο τον νόμο 4481/2017 ΕΕ (ΦΕΚ Α 100/20.7.2017) περί πνευματικών δικαιωμάτων και η αντιγραφή τους διώκεται ποινικά.
